Steeds vaker willen mensen permanent in een recreatiewoning wonen. Met het huidige woning tekort hebben veel mensen moeite met het vinden van een woning. Wonen in een recreatiewoning lijkt dan een mooie oplossing, maar mag dat wel? In Nederland mag dat in principe niet, maar er zijn uitzonderingen op deze regel. In deze blog lees je waarom het vaak niet kan, maar ook wat de mogelijkheden zijn.
Wonen in een recreatiewoning
Er is sprake van permanent bewonen van een recreatiewoning als je daar je hoofdwoonverblijf hebt, er het hele jaar of het grootste deel van het jaar woont en nergens anders een legale zelfstandige woonruimte hebt. Als je als bewoner je zaken behartigt vanuit de recreatiewoning. Als je bijvoorbeeld vanuit je vakantiewoning naar je werk gaat en je boodschappen doet, kan de gemeente er redelijkerwijs van uitgaan dat het hoofdverblijf zich ter plaatse van het vakantiehuis bevindt.
In Nederland mag je niet permanent wonen in een recreatiewoning. Daar zijn een aantal argumenten voor:
- Recreatiewoningen liggen vaak in kwetsbare natuurgebieden.
- We moeten oppassen voor verstening van het groen, zodat de weinige natuur die we in Nederland hebben, voor iedereen toegankelijk blijft.
- Mensen die permanent wonen in een recreatiewoning besteden minder bij de lokale middenstand, omdat permanente bewoners minder zouden besteden aan bijvoorbeeld horeca, fietsverhuur of musea.
- De bouwnormen voor vakantiewoning zijn lichter dan voor gewone woningen. Niet alle recreatiewoningen zijn daarom geschikt voor permanente bewoning.
Het strikte onderscheid tussen recreatiewoningen en normale woningen is echt een typisch Nederlands onderscheid, dat je in het buitenland eigenlijk niet ziet. Gemeenten mogen zelf beslissen hoe ze omgaan met permanente bewoning: Handhaving, gedogen of legaliseren. Als gemeenten ervoor kiezen dat er niet permanent in een recreatiewoning gewoond mag worden, moeten ze serieus werk maken van handhaving en daar schort het vaak aan. Bewoners voelen zich bespied omdat er met regelmaat een controleur van de gemeente op de stoep staat. Er zijn gemeentes die echt door pakken en bewoners door hoge dwangsommen dwingen hun permanente status op te geven.
Gedoogbeleid
In een aantal gemeenten wordt permanent wonen in een recreatiewoning gedoogd, dat wil zeggen oogluikend toegestaan. Als er geen overlast is, knijpt de gemeente nog wel eens een oogje dicht. Ook omdat er niet altijd menskracht en geld beschikbaar zijn om te handhaven.
In sommige gevallen hebben bewoners een persoonsgebonden gedoogbeschikking; dat betekent dat deze persoon permanent in de recreatiewoning mag wonen, maar bij verkoop geldt dat niet voor de koper. Vraag dit goed na als je een vakantiewoning koopt, waarbij verteld wordt dat je er permanent mag wonen.
Er is in Arcen een vakantiepark waar je permanent mag wonen inclusief registratie in de gemeentelijke basisadministratie: Camper Village. Speciaal bedoeld voor mensen die hun (grote) huis verkocht hebben en na hun persionering veel met een camper gaan reizen. De woningen zijn voorzien van een parkeerplaats voor de camper en je moeet kunnen aantonen dat je minimaal 120 dagen per jaar de woning niet bewoond. Dit is een ideale situatie voor mensen die veel onderwerg zijn. Zij hoeven immers geen groot huis meer in Nederland.
Ik denk dat er grote behoefte is aan meer van dit soort parken, maar helaas staan gemeenten en provincies er vaak nog negatief tegenover.
Legalisering permanent wonen in recreatiewoning?
De roep om legalisering wordt steeds groter, en het woningtekort wordt steeds groter. Reden te meer om permanent wonen in een recreatiewoning te legaliseren. Hiervoor moet de gemeente het bestemmingsplan wijzigen van recreëren naar wonen. Een zogenoemde ‘dubbelbestemming’; die zowel recreëren als permanente bewoning toestaat, kan ook een goede oplossing zijn. Een vereiste is wel dat de woningen voldoen aan het Bouwbesluit.
Eind 2018 heeft een Landelijke Vakantiewoningentop plaatsgevonden waaruit de Actie-agenda vakantieparken 2018-2020 voortkwam. De inzet van de actie-agenda bestond uit vijf hoofdlijnen:
- Vakantieparken aantrekkelijk houden
- Passende oplossingen voor mensen die nu op de parken (permanent) wonen
- Voorkomen van excessen en uitbuiting van kwetsbare groepen
- Inzet op veilige parken zonder criminaliteit en ondermijning
- Voor de toekomst kijken of het combineren van maatschappelijke functies van vakantieparken mogelijk is
De minister heeft zich toen ook uitgesproken dat ze eraan mee wil werken als gemeenten de bestemming van recreatiewoningen willen wijzigen. In sommige gemeenten hebben deze transities al plaatsgevonden. Maar dan voornamelijk ten gunste van mensen die al op vakantieparken wonen. De meeste gemeenten hebben ervoor gekozen om te gaan handhaven en illegale bewoners te dwingen andere woonruimte te zoeken. Maar die is niet altijd te vinden, wat regelmatig tot stressvolle situaties leidt.
